«ابوالفتح عمر بن ابراهيم خيام» در شهر نيشابور به دنيا آمد و تحت تعليم برجسته ترين معلمان وقت قرار گرفت. «خيام» علاوه بر تأثيرگذاري هاي ماندگار خود در شعر فارسي، در قرن بيستم ميلادي (به واسطه ي اقتباس «ادوارد فيتزجرالد» از آثار او به زبان انگليسي) در سطح جهان به شهرت رسيد و باعث جلب علاقه مندي پژوهشگران و مخاطبان غربي نسبت به ادبيات فارسي شد. او در عصر خود، بيشتر به عنوان يک منجم و رياضيدان شناخته مي شد، تا حدي که برخي از پژوهشگران در دوران مدرن، سوالاتي را درباره ي اين موضوع مطرح کرده اند که آيا رباعيات مشهور «خيام» اصلا به او تعلق دارند يا خير. يکي از برجسته ترين فعاليت هاي «خيام»، مشارکت هاي او در شکل گيري «تقويم جلالي» بود: يک گاه‌شمار خورشيديِ پيشگامانه که اشتباهات موجود در تقويم اسلامي را تصحيح مي کرد. به روايت معاصرين او و همچنين کساني که اندکي پس از مرگش دست به قلم شدند، «خيام» زندگي خود را به پژوهش هاي علمي و تحقيقات نجومي اختصاص داد. ترجمه ي آزادانه و اقتباسيِ «فيتزجرالد» اولين بار در سال 1859 ميلادي به چاپ رسيد و پس از مدتي، به يکي از محبوب ترين آثار ادبي در اواخر قرن نوزدهم و قرن بيستم تبديل شد.
